آموزه های قرآنی و شهر آرمانی اسلام

Authors

محمّد نقی زاده

mohammad naghizadeh

abstract

علی­رغم آن که به تناسب و در مواضع و جایگاه های گوناگون، افراد بسیاری (از جوامع علمی، آموزشی، مدیریتی، حرفه­ای و اجرایی) از «شهر اسلامی» و «شهر آرمانی اسلام» سخن می­گویند؛ امّا تعریف دقیق متّکی بر متون و نصوص اسلامی به ویژه درباره ی «شهر آرمانی اسلام» در دسترس نیست. به نظر می­رسد که مناسب­ترین تعریف را می­توان و باید از متون اصیل اسلامی و به ویژه از قرآن کریم استنتاج کرد. به همین جهت، با تبیین ویژگی هایی که برای شناخت و تعریف هر پدیده لازم است (که در «مبانی»، «ارکان»، «الگو»، «صفات» و «اصول» خلاصه می­شوند)؛ مقاله ی حاضر بر آن خواهد بود تا این ویژگی ها را برای «شهر آرمانی اسلام» از قرآن کریم استنتاج نماید. به بیان دیگر، مقاله این نظریه را مطرح می­کند که شناخت شهر آرمانی اسلام و ویژگی های اصلی و اصیل آن با مراجعه به قرآن کریم امکان­پذیر است. طبیعی است که در مراجعه به قرآن کریم (با عنایت به جامعیت و جاودانگی و جهانی بودن مفاهیم و مطالب وحیانی این کتاب الهی) تعریف و ویژگی هایی که استنتاج خواهند شد موضوعاتی اصیل و جامع و عام خواهند بود؛ که عینیّت و ظهور و بروز یافتن آنها منوط به رعایت فرهنگ بومی، شرایط سرزمینی، وضعیت اقتصادی، فن­آوری در دسترس و سایر شرایط زمانی و مکانی خواهد بود؛ که البتّه همه ی این شرایط باید در فضای تفکّر دینی (جهانبینی توحیدی) مورد توجّه قرار گیرند. در تبیین سؤالات اصلی تحقیق که مقاله در پی پاسخگویی آنها برای اثبات نظریه ی خویش است نیز عبارتند از: 1.  روش بهره­گیری از متون مقدّس (و به ویژه قرآن کریم) برای شناخت ویژگی های اصیل شهر آرمانی اسلام کدام است؟ 2.  برای شهر آرمانی اسلام چه تعریفی را می­توان ارائه کرد؟ و اصلی­ترین ویژگی های آن مطابق آموزه­های قرآنی کدامند؟ درباره ی روش تحقیق مورد استفاده ی مقاله نیز قابل ذکر است که با توجّه به زمینه­های بحث و موضوعات متنوّعی که در آن مطرح می­شوند؛ از روش های تحقیق اکتشافی، تفسیری، قیاسی و تحلیلی استفاده خواهد شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آموزه‌های قرآنی و شهر آرمانی اسلام

Despite many scholars in various domains including scientific, academic, professional and political fields talking about “Islamic city” and “Islamic ideal city” (Utopia), there is not a specific definition for “Islamic city” based on sacred Islamic texts. In other words, a variety of definitions and attributes of the “Islamic ideal city” are spread in texts based on different backgrounds and st...

full text

اقتصاد مقاومتی نمود آموزه های اعتقادی و اقتصادی اسلام

مستندات مقال نشان داد که علم اقتصاد و به دنبال آن، نظام اقتصادی باید به گونه­ای باشد که بتواند مقدرات و برآیند سنن الهی در عالم هستی را در زندگی انسان تحکیم و تثبیت کند. چرخش نظم هستی بر مدار عدالت الهی و توجه خاص خداوند به انسان استوار است و دخالت علم و اراده انسان­ها در عرصه تشکیل جامعه و حکومت نباید در تقابل با مشیت و سنن الهی در حوزه تشریع، تعاملات و زندگی انسان­ها گردد. اما زمینه­ه...

full text

تبیین اجتماعی نفاق: الگویی تلفیقی بر اساس آموزه های قرآنی

در پژوهش حاضر، دیدگاه قرآن در تبیین نفاق و امکان بیان این تبیین در الگویی نظری و در قالب پاسخ به پرسش های علوم اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس یافت ههای پژوهش، متغیرهای سطوح خرد، میانه، کلان (ساختی، خرده فرهنگی) و میان فرهنگی، به شکلی متناسب و با تفصیلی درخور توجه و منطقی قابل قبول، در کنار هم به کار رفت هاند. حاصل، الگویی تلفیقی، بدیع و فراگیر است و نگاه اجتماعی و عمیق قرآن را به اب...

full text

اصول روشی تربیت مقایسه ای در آموزه های قرآنی

تربیت مقایسه­ای از مهم­ترین و پرکاربردترین روش­های تربیتی قرآن است. در این روش، قرآن کریم دو امر متضاد مانند کفر و ایمان را مقابل هم می­نهد، به آثار و نتایج هر دو اشاره می­کند، آن­گاه از متربی می­خواهد که دو طرف را با هم مقایسه کند و به اختیار خود، یکی را برگزیند. اصلی­ترین مبنای خاص تربیت مقایسه­ای، از وجود تضاد در مجموعه­ی جهان هستی حکایت دارد. این مقاله به روش توصیفی_ تحلیلی،  با هدف کشف اص...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های معماری اسلامی

جلد ۳، شماره ۳، صفحات ۴۶-۶۴

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023